Loading
resim 3

ÇEKTE BULUNMASI GEREKEN ZORUNLU UNSURLAR

ÇEKTE BULUNMASI GEREKEN ZORUNLU UNSURLAR NELERDİR?

 

Türk Ticaret Kanunun Üçüncü Kitabının Dördüncü Kısmının Üçüncü Bölümünün Birinci Ayırımında madde 780-823 arasında Çek ile ilgili esas hükümler düzenlenmiştir. Çek kambiyo senedi türü olup bir ödeme aracı olarak kullanılır.

Bir Senedin Çek Olarak Nitelendirilebilmesi İçin Zorunlu Unsurlar Nelerdir?

Bir senedin çek olarak nitelendirilebilmesi için zorunlu bulunan unsurlar TTK md.780’de belirtilmiştir. Buna göre;

  1. Çek Kelimesi
  • Çek metninde bulunması gereken ilk unsurdur. Senet metninde “çek” kelimesini ve eğer senet Türkçe ’den başka bir dille yazılmış ise o dilde “çek” karşılığı olarak kullanılan kelimeyi içermelidir.
  • Çekin Türkçe olarak düzenlenme zorunluluğu yoktur.
  • Senet metni içinde “bu çek karşılığında şeklinde…” yazılmalıdır.

 

  1. Belirli Bir Meblağın Kayıtsız ve Şartsız Ödenmesi Emri
  • Çek muhatap bankaya hitaben yazılır. Bir nevi bankaya talimat verilmektedir. Bonodan farklı olarak çekte “ödeyiniz” kavramı vardır. “Bu çek karşılığında A emrine yalnız bin TL ödeyiniz” vb. şekilde düzenlenir.
  • Çek belirli bir bedelin kayıtsız ve şartsız bir havalesini içerir. Bedel herhangi bir şarta bağlanamaz.
  • Belirli bir bedel olmalıdır. Bedel ister rakam ister yazıyla ister her ikisi beraber bulunsun önemli olan açık bir bedelin bulunması zorunluluğudur.

 

  1. Ödeyecek Kimsenin (Muhatap) Ticaret Unvanı
  • Çek üzerinde ödeyecek kimsenin yani muhatabın belirtilmiş olması gerekir. Türkiye’de ödenecek çeklerde muhatap ancak bir banka olabilir. Diğer bir kişi üzerine düzenlenen çek yalnız havale hükmündedir.
  • Muhatabın yani bankanın ticaret unvanı çek üzerinde bulunması gereken zorunlu bir unsurdur. Çek defterinin her bir yaprağına; Çek hesabının bulunduğu banka şubesinin adı yazılır. (ÇK md.2/7)

 

  1. Çekte Düzenleme Tarihi ve Yeri
  • Düzenleyenin bizzat çeke yazması gereken bir diğer unsur düzenlenme tarihi veya keşide tarihidir. Keşide tarihi; gün ay yıl olarak açıkça belirtilmedir. 30 Şubat, 31 Nisan gibi takvimde bulunmayan bir tarih yazılması durumunda o ayın son günü düzenlenmiş kabul edilir. Bununla birlikte 32 Kasım 2019 gibi tarihler yazılması çeki geçersiz hale getirir.
  • Düzenlenme yeri çekte açıkça gösterilmelidir. Düzenlenme yeri gösterilmemiş olan çek, düzenleyenin adı yanında yazılı olan yerde düzenlenmiş sayılır. (TTK md.781) Her ikisinin de bulunmaması durumunda çek geçersiz kabul edilecektir.
  • Birden fazla düzenlenme yeri yazılamaz.
  • Düzenlenme yeri sonradan yazılabilir. (Açık Çek) Bu çeki geçersiz kılmaz.
  • Düzenleme yeri tartışmaya yer verilemeyecek şekilde kısaltma kullanılmak sureti ile yazılabilir. Örneğin; İst. Ank.

 

  1. Çekte Ödeme Yeri
  • Çekte ödeme yeri yazılmalıdır. Ödeme yeri yazılmamış ise muhatabın ticaret unvanı yanında gösterilen yer ödeme yeri sayılır. Muhatabın ticaret unvanı yanında birden fazla yer gösterildiği takdirde, çek ilk gösterilen yerde ödenir. Böyle bir yerde gösterilmemiş ise, ödeme muhatabın iş merkezinin bulunduğu yerde yapılır. (TTK md.781)

 

  1. Çekte Düzenleyenin İmzası
  • Çekte düzenleyenin ıslak imzası bulunması gerekir. Çekin ön yüzünde olması şartı ile ön yüzünde nereye atıldığının bir önemi yoktur.
  • Parmak izi kullanmak sureti ile çek düzenlenmesi mümkün değildir.
  • İmzanın yanına çeki düzenleyenin adının ve soyadının yazılması zorunlu değildir.

 

  1. Seri Numarası
  • Banka tarafından çek üzerine konulacak seri numarası çekte zorunlu bir unsurdur. Bankalar tarafından basılmamış çek yapraklarının çek olarak değerlendirilmesi mümkün değildir.

paylaş

Yorum Yapın